Waarom houtskeletbouw de nieuwe baksteen is

Houtskeletbouw staat de laatste jaren sterk in de belangstelling. Waarom is dat eigenlijk en waarom is Nederland van oudsher een baksteenland? In dit blogartikel gaan we hier dieper op in en leggen we je uit waarom we zo graag met hout als bouwmateriaal werken.

Oorsprong van bouwen in hout

Bouwen met hout wordt van oudsher veel toegepast in bosrijke gebieden. In landen als Duitsland en Oostenrijk, maar ook in Scandinavië wordt al eeuwenlang veel houtskeletbouw toegepast. In Canada en de Amerika zijn maar liefst 9 van de 10 woningen opgetrokken in hout. Hier is hout altijd in grote hoeveelheden voorradig en het groeit op een natuurlijke manier. In landen met een kouder klimaat, weet men al heel lang dat hout veel beter isoleert dan steen.

Waarom Nederland van oudsher een baksteen land is

Nederland is van oudsher een baksteen land. Het is een waterrijk en vlak land, waar rivierklei in ruime mate voorhanden was. Al vroeg in de Nederlandse geschiedenis ontdekte men dat je met gebakken klei huizen kon bouwen. In baksteen opgetrokken huizen waren een stuk steviger dan men was gewend. Daarvoor werden huizen gebouwd met leem of hout, maar hout is brandbaar en de levensduur van leem als buitenafwerking is relatief kort.

Nederland en houtskeletbouw

Vanaf de 18e eeuw werd de vraag naar bakstenen groter. Huizen gemaakt van baksteen waren echter voor de meeste mensen onbetaalbaar. Alleen rijke mensen woonden in een stenen huis. Je moest er steenrijk voor zijn.

Later konden bakstenen machinaal worden gemaakt. Door de industriële revolutie werd het product bereikbaarder, op grotere schaal verkrijgbaar en daalde de prijs. Nog steeds is de baksteen een erg populair bouwmateriaal. Het wordt niet alleen gebruikt voor het bouwen van kantoren en huizen, maar ook voor het aanleggen van straten en pleinen

baksteen of houtskeletbouw

De nadelen van baksteen en beton

Traditionele bouwmaterialen als baksteen en beton kennen ook nadelen. De productie van deze materialen zorgen voor een hoge CO2 uitstoot. (reden CO2-uitstoot: bakstenen moeten in ovens worden verhit en cement voor beton wordt ook verhit)Ze hebben een hoog soortelijk gewicht (of: “het zijn zware materialen”?) en vooral beton ontstaat uit een fossiele bron, die uitgeput kan raken.

De laatste klimaatdoelstellingen streven ernaar om in 2030 de CO2-uitstoot met 50% teruggebracht te hebben. In 2050 moet de bouw zelfs 100% circulair zijn. Wat betekent dat er alleen nog maar hergebruikt, recyclebaar of biologisch afbreekbaar materiaal wordt gebruikt.

Biobased materialen

Daarom staan duurzame en biobased materialen sterk in de belangstelling. Biobased materialen groeien natuurlijk of worden gekweekt. Ze kunnen lokaal gewonnen en verantwoord bewerkt worden.

Bouwen met natuurlijke materialen als hout, stro of vlasheeft direct een positief effect op de CO2-uitstoot. Bomen en planten nemen CO2 op en zetten dit om in zuurstof. Daarnaast blijft het opgenomen CO2 opgeslagen in de woning en keert dus niet onmiddellijk terug in de atmosfeer.

Hout kan dus een grote bijdrage leveren aan de verlaging van de CO2-uitstoot. Dit oeroude bouwmateriaal kan tegenwoordig zo worden behandeld dat het ook wel het nieuwe beton wordt genoemd. Door het natuurlijk te behandelen wordt rotting voorkomen en door goede toepassing is hout veel minder brandgevaarlijk.

houskeletbouw

Kruislaaghout is het nieuwe beton

Een van de laatste ontwikkeling is kruislaaghout, ook wel bekend onder de afkorting CLT (Cross Laminated Timber). Het is een enorm sterke verbinding van massief houten constructie platen, die opgebouwd zijn uit meerdere lagen kruislings verlijmde vuren lamellen. Kruislaaghout wordt gebruikt voor wanden, op daken en vloeren. De vochtregulerende en akoestische eigenschappen zijn een ander groot voordeel van CLT ten opzichte van beton.

De voordelen van houtskeletbouw

Bouwen met hout is een circulaire bouwmethode, maar houtskeletbouw heeft nog veel meer voordelen. De elementen zijn lokaal te produceren, licht van gewicht, isoleren goed en zijn snel te plaatsen. Daarnaast is het door het aangename binnenklimaat bijzonder fijn wonen in een houten woning. Een woning opgebouw met houtskeletbouw voelt natuurlijk aan. We zetten de voordelen van houtbouw voor je op een rijtje:

Hout is veel lichter dan beton en steen en is makkelijk te transporteren. Daardoor leent het zich uitstekend voor prefabricage. Elementen kunnen van tevoren gemaakt worden in een werkplaats, waar je niet afhankelijk bent van weersomstandigheden. De losse elementen hoeven op de bouwplaats alleen nog gemonteerd te worden. Door het lage gewicht van hout kan er worden volstaan met een lichtere fundering. Deze vorm van bouwen is ook erg geschikt voor een houtskeletbouw aanbouw.

prefab woning zutphen houtskelet

Wat zijn de kosten van houtskeletbouw?

Vaak wordt gedacht dat de kosten van een houten woning veel hoger zijn dan een traditioneel gebouwde woning. In de praktijk blijkt dat dit niet altijd zo hoeft te zijn. Het uiteindelijke prijskaartje is sterk afhankelijk van de grootte en inhoud van de woning en het afwerkingsniveau. 

Over de kosten van een duurzaam huis bouwen, schreven we eerder een uitgebreid artikel.

Verschillende soorten hout voor verschillende toepassingen

Hout is verkrijgbaar in allerlei verschillende varianten als hardhout, zachthout en plaatmateriaal. Dit laatste materiaal wordt gemaakt van houtsnippers dat onder hoge druk geperst wordt en ook bekend is als OSB of ESB.

Voor gebruik binnen hoeft hout niet behandeld te worden. Binnenshuis kan onbehandeld hout gebruikt worden voor de constructie, maar ook voor de aftimmering van wanden en plafonds. Voor buitentoepassingen wordt hout licht verhit, waardoor het een levensverwachting van maar liefst 50 jaar krijgt, ook zonder verf of beits.

houskeletbouw HSB

Bij houtskeletbouw wordt het geraamte van de woning gevormd door een houten framewerk met aan beide kanten een houten plaat of gipsplaat. Daartussen is ruimte voor ecologische isolatie.

Ben je na het lezen van dit artikel enthousiast geworden over houtskeletbouw of wil je een houten woning laten bouwen? Neem dan gerust contact met ons op. We beantwoorden graag je vragen of geven een deskundig advies.

ecologische houtskeletbouw woning Voorst
Voorbeeld van een door de Groene Woning gerealiseerde woning in houtskeletbouw.

Realiseer je woondroom!

Heb jij een ecologische woondroom? De Groene Woning helpt je deze droom waar te maken. We denken graag met je mee! Neem contact op met Ewalt Nijsink voor een vrijblijvend gesprek. Samen realiseren we je toekomstige woning. Bellen kan ook: 06-111 55 414

Ewalt-Niesink-portret.png